ایران یکی از اصلی ترین و بزرگترین کشورهای تولید کننده برنج در جهان است و برنج های آن نیز به عنوان یکی از با کیفیت ترین و محبوب ترین برنج‌های دنیا شناخته می شود. مطمئنا شما نیز تا به حال نام بسیاری از برنج های ایرانی را شنیده و آن‌ها را مصرف کرده اید. یا این حال برنج هاشمی یکی از شناخته شده ترین و محبوب ترین انواع برنج در ایران است که طرفداران زیادی نیز دارد. اما برنج هاشمی چگون که کشف و به تولید انبوه رسید؟
تولد
شاید برایتان جالب به نظر برسد که این برنج محبوب و خوش‌طعم در حقیقت حاصل کشف یک کشاورز ساده در باغ محصولات خود بود. کشفی که می‌توانست به راحتی نادیده گرفته شود. در واقع نخستین بار و در سال ۱۳۶۴ بود که به طور اتفاقی این نوع برنج توسط کشاورزی اهل چاپارخانه به نام یوسف هاشمی کشف شد. در واقع نام آن نیز از همین جا آمده است.
یوسف هاشمی پس از مشاهده کیفیت و مرغوبیت برنج تصمیم گرفت تا آن را انجام پرورش دهند و تعداد آن را بیشتر نماید از این رو در طی سال ها کشت و برداشت توانست تا این نوع این برنج را به یکی از شناخته شده ترین برنج‌های ایرانی تبدیل کند. برنج هاشمی در اثر تلاش‌های این کشاورز ماهر بود که توانست گسترش یابد و حتی امروزه به کشورهای خارجی نیز صادر گردد.
توسعه و تولید انبوه
این برنج معطر و خوش طعم به رغم زحمات و تلاش های آقای هاشمی بود که توانست به یکی از محصولات بومی ایران تبدیل و شش سال پس از کشف، به تولید انبوه برسد. با آن که برنج از قرن‌ها پیش مورد شناخت و مصرغ مردم ایران بود، اما مصرف آن در دهه‌های گذشته افزایش چشمگیری داشته است. به حدی که امروزه برنج به یکی از مواد غذایی اصلی ما ایرانیان تبدیل شده و از آن در تهیه انواع مختلفی از غذاهای گوناگون استفاده می‌شود.
اما داستان گسترش و تولید انبوه برنج هاشمی به زمانی برمی‌گردد که یوسف هاشمی کمی از بذر این این برنج را به کشاورزان مختلف نشان داد و توانست تا تولید آن را در روستای خود یعنی چاپارخانه گسترش دهد. به نحوی که دیگر کشاورزان به جای کاشت برنج بی‌نام از این نوع برنج استفاده می‌کردند. مرغوبیت و محبوبیت این نوع برنج به حدی بالا رفت که تولید و کشت آن در روستاهای اطراف نیز گسترش یافت و کاشت اصلی کشاورزان گیلانی شد.
هیچ سازمان و دولتی در کاشت و ثمر یافتن برنج هاشمی سهمی نداشت و تنها به دلیل نی و درخواست بازار بود که موجب گسترش این برنج شد. یکی از مزایای خاص این نوع برنج آن است که نسبت دیگر انواع برنج‌ها، در هر هکتار شالیزار، تقریبا به میانگین 500 تا 600 کیلوگرم محصول بیشتری می‌دهد و از همین لحاظ برای کشاورزان نیز بسیار اقتصادی می‌باشد. امروزه چیزی بالغ بر 250 هکتار زمین از زمین‌های گیلان مشغول به کشت برنج هاشمی هستند.
امروزه برنج هاشمی در بخش زیادی از شالیزارهای استان گیلان تولید می‌شود و چیزی بالغ بر 250 هکتار زمین مشغول به کشت برنج هاشمی هستند. در واقع کیفیت بالای این برنج منجر شده تا مقدار زیادی از تولید کشور به این محصول اختصاص داشته باشد. همان طور که پیش‌تر نیز گفته شد، این برنج علاوه بر محبوبیت و گستردگی در داخل ایران، در سراسر دنیا نیز مشتریان مخصوص به خود را دارد. برنج هاشمی انواع مختلفی دارد و از آن نمونه‌های مختلفی چون برنج قهوه‌ای نیز تولید می‌شود و در کنار عطر و طعم فوق‌العاده، فواید بسیار زیادی نیز دارد.
انواع برنج هاشمی
برنج هاشمی تنها در یک نوع خاص تولید نمی‌شود و با توجه به نوع بذر کاشت شده، خواص و مزایای متفاوتی را دارا است.
به طور کلی برنج هاشمی دارای دو نوع مختلف گرم گونه و سرد گونه است.
برنج سرد گونه نسبت به گرم گونه، خواص و فواید زیادی دارد و هم برای مصرف کننده و تولیدکننده مناسب‌تر است. به عنوان مثال برنج سرد گونه ساقه‌ی نازک‌تری نسبت به نوع گرم گونه دارد و به همین جهت کرم ساقه خوار نمی‌تواند به راحتی به درون آن نفوذ کند. همین عامل باعث خواهد شد تا میزان سم به کار رفته برای کشت آن نیز شود و محصولی ارگانیک‌تر تولید گردد.
علاوه بر این در صورتی که در دو مزرعه‌ی یکسان و در یک زمان مشخص دو نوع سردگونه و گرم گونه را بکاریم، برنج سردگونه هاشمی نسب به برنج گرم گونه هاشمی حدود ده روز دیرتر برداشت خواهد شد. همین دیر بار آمدن برنج باعث می‌شود تا هم از نظر خوراکی نسبت به برنج گرم گونه غنی تر باشد و هم طعم و بوی به مراتب بهتر و بیشتری نسب به آن داشته باشد.
با وجود این که برنج هاشمی از پخت بسیار عالی برخوردار است، اما نحوه پخت و دانستن فوت و فن‌های پختن برنج ایرانی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. مقاله فوت و فن پخت برنج ایرانی را از دست ندهید.
نحوه‌ی تشخیص برنج هاشمی اصل
برای تشخیص برنج هاشمی اصل از تقلبی دو راه‌حل کلی وجود دارد. یکی از روی نوع رشد در شالیزارها و دیگری با توجه به فرم دانه‌های آن‌ها. برنج هاشمی را نمی‌توان در هر نوع زمین و شالیزاری کشت و تولید کرد و برای پرورش آن به یک خاک قوی و سرشار از مواد مغذی، املاح و کود نیاز داریم.
با این وجود برنج هاشمی اصل در شالیزارها ساقه‌هایی باریک و بلند دارد و در صورتی که خاک توان آن را داشته باشد، ساقه‌ها خم نشده و بر روی زمین نیز نخواهند افتاد. در واقع زمین و خاک مناسب نخستین عامل در کاشت برنج می‌باشد.
یکی دیگر از راه‌های تشخیص برنج هاشمی اصل، توجه به دانه‌های آن است. با این حال این تشخیص بسیار مشکل بوده و نیاز به یک متخصص و کارشناس حرفه‌ای دارد. با این وجود، دانه‌های برنج هاشمی به طور کلی ویژگی‌های ظاهری منحصر به فردی دارند که از آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
دانه‌هایی لاغر و باریک
دارای رنگی سفيد و متمایل به کرم
دانه‌هایی بلند و کشیده