کاشت برنج و ابزار و لوازم مورد نیاز آن

شاید اشتباه نباشد که بگوییم برنج یکی از مشهورترین و قدیمی ترین مواد غذایی بر روی زمین است و سالیان سال است که در سبد غذایی ما و نیاکان ما قرار گرفته است. این در حالی است که امروزه برنج در ژاپن و اندونزی، خدای مخصوص به خود را دارد. در ایرانی نیز کاشت برنج از سالیان دور ادامه داشته و امروزه نیز به بالاترین میزان خود رسیده است. در گذشته کاشت برنج به صورت سنتی با نیروی کار بالا و به صورتی دستی انجام می‌شد، در حالی که امروز این کار توسط ماشین آلات صنعتی قدرتمندی انجام می‌گیرد. این کار البته ضروری است؛ چرا که به تعداد مصرف کنندگان بیش از پیش افزوده می‌شود و برای تامین نیاز چنین جمعیت عظیمی نمی‌توان به همان شیوه‌ی قبلی و سنتی کار کرد. با این حال کشاورزان چه به صورت سنتی و چه مدرن باید از لوازم کاشت برنج مخصوصی استفاده کنند.

ما در این مقاله به شما خواهیم گفت که چند نوع روش برای کاشت برنج موجود است و در دگهر یک از این روش‌ها از چه لوازمی باید استفاده شود. با ما همراه باشید.

 

شرایط مناسب برای کشت برنج

پیش از آشنایی با انواع روش‌های کاشت برنج، بهتر است تا بدانیم چه هنگامی بهترین زمان برای کاشت برنج رسیده است و زمین باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد تا بزنج در آن به خوبی عمل بیاید. شرایط مناسب برای کشت برنج عبارت‌اند از:

• دما

برنج یک محصول گرمسیری است و برای رشد نیز باید در دمایی با میانگین درجه حرارت در طول فصل رشد ۲۰ تا ۲۷ درجه سانتی گراد قرار بگیرد تا بتواند به خوبی نمو یابد. پایین بودن دما در ابتدای فصل زراعی و یا آبیاری زمین با آب سرد نیز باعث خواهد شد تا زمان رسیدن دانه‌ها به تأخیر افتد. همچنین نباید دما از ۱۵ درجه سانتیگراد پایین‌تر رود، چرا که جوانه زنی اتفاق نمی‌افتد. با این وجود بالا بودن دما نیز می‌تواند موجب کاهش تعداد سنبلچه‌های بارور و وزن دانه‌ها شود.

• رطوبت

بهترین مقدار رطوبت برای گلدهی گیاه برنج، ۷۰ تا ۸۰ درصد است به طوری که رطوبت کمتر از ۴۰ درصد، به عنوان یک عامل بازدارنده‌ برای گلدهی گیاه به شمار خواهد رفت. از این رو کاشت برنج، بیش از هر محصول دیگری، به آب بیشتری احتیاج دارد و باید تنها در مناطقی انجام شود که حداقل بارندگی ۱۱۵ سانتی متر باشد. اما در صورتی که میانگین بارندگی سالانه منطقه بین ۱۷۵ تا ۳۰۰ سانتی متر باشد، رشد برنج بهتر خواهد بود.

با وجود مناسب بودن باران و رطوبت برای گیاه برنج، اما وزش باد و ریزش باران و تگرگ، در زمان گلدهی برای برنج زیانبار و آسیب‌رسان خواهد بود. علاوه بر این بارندگی در زمان برداشت محصول هم عملیات مربوط به خشک شدن محصول را به تأخیر خواهد انداخت.

به طور کلی برنج یک گیاه آب دوست به شمار می‌رود، اما به هیچ عنوان آبزی نیست، چرا که ریشه ‌ی گیاهان آبزی توانایی تولید تارهای کشنده و ریشه‌های فرعی را ندارند، در حالی که ریشه برنج هم ریشه فرعی و هم تار کشنده دارد.

نور: نور یکی از موثرترین و مهم‌ترین موارد در رشد گیاه است. به طوری که یکی از موارد ضروری برای کاشت برنج مهیا بودن آفتاب فراوان در طول چهار ماه کاشت آن است. با این حال شدت نور در ابتدای فصل زراعی شاید رشد برنج را محدود کند، اما با نزدیک شدن به پایان فصل زراعی، به خصوص در زمان تشکیل خوشه، رقابت برای جذب نور بین بوته‌ها افزایش خواهد یافت و نور زیاد بسیار مناسب خواهد شد.

• آب

برنج نسبت به دیگر انواع غلات، به آب بسیار زیادی نیاز دارد. به طوری که بیشتر در نواحی با بارندگی زیاد کشت می‌شود و هشتاد درصد از آب مورد نیاز برای کشت آن نیز در جهان بویژه در نقاط استوایی، از آب باران تأمین می‌شود. سایر ۲۰ درصد باقی‌مانده آب مورد نیاز نیز از آب رودخانه‌ها و آب چاه‌ها تأمین می‌گردد.

با این وجود نتایج تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد در صورتی که دمای آب کمتر از ۱۹ درجه سانتیگراد باشد، زمان رسیدن دانه به تأخیر خواهد افتاد. در مقابل آن در صورتی که دمای آب از ۳۰ درجه بیشتر باشد، میزان عملکرد گیاه برنج و گسترش ریشه آن به دلیل محدود بودن اکسیژن موجود در آب، کم شده و بازدهی گیاه کاهش خواهد یافت.

• خاک

خاک مورد نیاز و مناسب برای کاشت برنج را باید از دو نظر نوع و سطح خاک مورد بررسی قرار دهیم. برنج را می‌توان در طیف گسترده ای از خاک ها، همچون خاک آبرفتی چین و خاک رسی غیرقابل نفوذ تایلند کاشت و پرورش داد. مهم نیست که خاک فقیر یا غنی باشد، در صورتی که آب مورد نیاز گیاه تأمین باشد، گیاه برنج به خوبی رشد خواهد کرد.

با این وجود بهترین خاک برای کاشت برنج، خاک آبرفتی رودخانه است. همچنین خاک گل مانند در اراضی موسمی نیز به عنوان بهترین خاک برای کاشت برنج به شمار می‌روند، چرا که خاک رسی با لایه غیرقابل نفوذ در عمق ۵۰ تا ۱۵۰ سانتیمتری و همراه با مقدار زیادی مواد آلی هستند و ظرفیت نگهداری از آب زیادی را نیز در خود دارند.

گیاه برنج به طور کلی در مقابل شوری آب و شوری خاک مقاوم است. در صورتی که آب کافی برای شستشوی نمک خاک وجود داشته باشد، می‌توان از برنج برای اصلاح خاکهای شور استفاده نمود.

در کنار این موارد، برنج برخلاف سایر محصولات زراعی به یک زمین مسطح و صاف نیاز دارذ تا در دوره رشد، سطح مزارع پوشیده از آب گردد. به همین دلیل کاشت برنج اغلب در دلتاهای مسطح آبرفتی و حوضه های رودخانه ای که هیچ شیبی وجود ندارد، انجام می‌گیرد.

• کود

یکی دیگر از موارد مورد نیاز برای کاشت و پرورش گیاه برنج، کود مناسب است که باید حاوی سه ماده مغذی اساسی گیاه یعنی ازت، پتاسیم و فسفر باشد. با وجود آن که بسیاری از اراضی دارای مقدار متوسطی از این مواد مغذی هستند، اما در صورت کمبود باید از کود آلی و یا کودهای مصنوعی استفاده گردد.

• نیروی کار

یکی از مهم ترین عوامل در کاشت برنج، نیروی کار است که باید زحمت بسیار زیادی بکشد. در واقع نیروی حبرای انجام مواردی چون آماده سازی مزرعه، حذف علف‌های هرز و کاشت برنج لازم و ضروری است. در اغلب مناطق شمال ایران تمامی کارهای مرتبط با کاشت برنج و برداشت آن به صورت گروهی انجام می‌شود و افراد با یاری و کمک به یکدیگر، کار را به نتیجه می‌رسانند.

از این رو این کمک‌رسانی و یاری رسانی را یاوری نامیده و به این ترتیب، در آغاز فصل کاشت برنج یک “جشن یاوری” نیز برگزار می‌گردد.

 

مراحل کاشت برنج

روش های متفاوت و متنوعی برای کاشت برنج وجود دارد که از آن ها می توان به کاشت سنتی، کاشت مکانیزه، کاشت قطره‌ای، خشکه کاری و… اشاره کرد. با وجود این که تمامی این کاشت ها روش مخصوص به خود را دارند، اما تمامی آن‌ها یک روند مشابه و یکسان را برای کاشت طی می کنند. در ادامه به بررسی روند کاشت برنج و مراحل آن می پردازیم.

۱) انتخاب و تهیه بذر مناسب

برای کاشت برنج ابتدا باید بذر آن را تهیه کنیم. برای تهیه بذر برنج کافیست تا به فروشگاه های باغبانی و یا کشاورزی مراجعه کرده و حتی می‌توان در این زمینه از افراد متخصص و کشاورزان با تجربه نیز کمک گرفت.

۲) انتخاب محل کاشت برنج

پس از انتخاب بذر، نوبت به انتخاب خاک مورد نظر برای کشت برنج می‌رسد. بهتر است که خاک منطقه مورد نظر شما از گل رس کمی اسیدی شده تشکیل شده باشد تا بتواند بهترین نتیجه را در زمان کاشت و برداشت ارائه دهد.

شما همچنین می توانید در این مرحله بذر برنج خود را در سطل پلاستیکی پر از گل رس بکارید. برای این کار باید مکانی را انتخاب کنید که بتواند نور کامل خورشید را دریافت نماید؛ چرا که کاشت برنج با نور و دمای بین ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتیگراد بهتر انجام خواهد گرفت. در کنار آن تغییر فصول را نیز در نظر بگیرید؛ چرا که در طی کاشت برنج باید یک فصل رشد طولانی و نسبتا گرم ما بین ۳ الی ۶ ماه فراهم باشد.

 

۳) آماده سازی بذر ها برای جوانه زنی

در این مرحله از کاشت برنج باید حداقل ۳۰ الی ۵۵ گرم از بذر برنج را آماده نمایید. سپس آن‌ها را در آب خیس کرده و اجازه دهید تا برای کشت آماده شوند. دقت کنید که بذرها در این مرحله باید ۱۲ ساعت خیس بخورند، اما این زمان نباید از ۳۶ ساعت بیشتر شود.

 

۴) آماده سازی زمین برای کاشت برنج

در این مرحله، نوبت به آن رسیده تا زمین را برای کشت برنج آماده کنید. در این مرحله اکثر کشاورزان ترجیح می دهند تا کارها را به صورت ردیفی بکارند، چرا که هرس علف های هرز و کنترل آب در میان آن‌ها نیز به راحتی انجام می‌گیرد. علاوه بر این شما می توانید در محل کاشت برنج، سنگرها را به نحوی آماده کنید که انتهای آن ها در آنجا سد شود و سطح زمین را بپوشاند.

۵) کاشت برنج در خاک

این مرحله از کاشت در فصل بهار یا پاییز انجام می گیرد. شما باید برنج را در سرتاسر زمینه خود بکارید. شما می توانید این مرحله را به صورت دستی و یا ماشینی انجام دهید اما دقت داشته باشید که محل کاشت برنج نیاز به آب زیادی دارد از این رو قاب کردن فضاهای کوچک تر از فضاهای بزرگتر بسیار ساده تر خواهد بود و کار شما را راحت‌تر خواهد کرد.

به همین جهت در صورتی که زمین بزرگی برای کاشت برنج دارید، بهتر است آن را تقسیم بندی کرده تا بتوانید برنج ها را به راحتی مدیریت و نگهداری کنید.

در صورتی ‌که فصل پاییز را به عنوان فصل کاشت برنج خارجی انتخاب می‌کنید، بهتر است تا حتماً در بهار علف های آن را در بیاورید؛ چرا که بذر های برنج فضا و مواد مغذی برای رشد نیاز دارند و نباید به علف‌های هرز محاصره شوند.

تا این مرحله کاشت برنج به اتمام می رسد پس از آن نوبت به داشت، برداشت و مراحل پس از برداشت آن است که باید به خوبی انجام گیرد. شما پس از کاشت برنج کافیست تا همواره از آن‌ها نگهداری کنید و حداقل تا ۵ سانتیمتر بر روی سطح زمین را از آب پر نمایید.

بسیاری از کشاورزان باور دارند که تنها مرطوب نگه داشتن زمین کافی است و لازم نیست تا آن‌ها را کاملا در آب قرار دهیم. علاوه بر این در این مرحله باید کمپوست و کودهای لازم را به خاک اضافه کرده و با آن‌ها بذر های برنج را بپوشانید.

توجه داشته باشید که شاخه‌های برنج پس از حدود یک هفته رشد خواهند کرد و در فصل گرما شکوفه خواهند داد و سپس نوبت به نشاکاری می‌رسد. در این مرحله باید نشانه ها را در فاصله حدوداً ۱۰ سانتی متری از یکدیگر و ‏ ۲۰ الی ۳۰ سانتیمتر از یکدیگر بکارید و سپس صبر کنید تا در طی ۳ الی ۴ ماه برنج ها بالغ شده و ثمر دهند. در طول این مدت طول گیاه نیز به حدود ۴۳ الی ۴۵ سانتیمتر خواهد رسید.

 

زمان کاشت برنج

دقت داشته باشید که زمان کاشت برنج از اهمیت زیادی برخوردار است؛ چرا که در صورتی که بذر برنج در یک بستر به خوبی آماده شده و در زمانی مناسب کاشته شود، بازدهی بیشتری خواهد داشت و در مقابل علف‌های هرز و سایر آفات نیز از مقاومت بالایی برخوردار خواهد بود. با این وجود بهترین زمان برای کاشت برنج به عوامل مختلفی همچون در دسترس بودن آب، تنوع آب و هوایی و منطقه مورد نظر و… بستگی دارد. با توجه به آن که مدت زمان رشد برنج چیزی در حدود ۱۹۰ روز و ۶ ماه است، بسیاری از شالیکاران ماه اردیبهشت را برای کاشت برنج انتخاب می‌کنند تا بتوانند آن را در مرداد ماه برداشت نمایند.

 

روش‌های مختلف کاشت برنج

• کاشت برنج در گلخانه

یکی از روشهای کاشت برنج کاشت برنج در گلخانه است که البته بیشتر جنبه تحقیقاتی دارد و به صورت عمده تولید نمی شود در واقع در کشت در گلخانه به موارد متعددی چون میزان آبدهی، تولید بذر مرغوب، مطالعات در مورد انواع برنج، مطالعه چرخه زندگی گیاه برنج، اثر تغییرات آب و هوایی (تغییرات اقلیمی) بر روی کاشت، تنوع ژنتیکی، تحقیقات در مورد اثر عوامل مختلف (زنده و غیر زنده) بر روی برنج، بررسی کاشت برنج در تنش های محیطی، اثرات آفات، اثرات نور و دما، مطالعات مرتبط با کشت غرقابی و سیستم فتوسنتز برنج و… پرداخته و آن‌ها را آزمایش می‌کند.

با این وجود در بسیاری از مناطق دنیا همچون جنوب و جنوب شرقی آسیا که هر ساله با سیلاب های شدیدی روبرو می‌شوند، میتوانع با کاشت برنج در گلخانه اثرات منفی سیلاب را بر مناطق زیر کشت تا حدودی کنترل کرد؛ چرا که گلخانه شرایط مناسبی را برای رشد گیاه فراهم می‌کند.

تمامی شرایط لازم برای رشد برنج را که پیشتر عنوان کردیم، باید در گلخانه نیز اجرا شود. شرایطی همچون آب و هوای مناسب و تنظیم نور، رطوبت، دما، آبده، ی میزان ساعت تابش نور خورشید، کیفیت خاک و… نیز باید به خوبی انجام گیرد.

 

• کاشت برنج به روش خشکه کاری

یکی دیگر از روش‌های کاشت برنج روش خشکه کاری است که این روش برای مدیریت مصرف آب و صرفه جویی در آن ایجاد شده است؛ چرا که می توان با آن مصرف آب را مدیریت و کنترل کرده و در آن صرفه جویی نمود.

خشکه کاری خود با دو روش مختلف آبیاری قطره‌ای و یا باران مصنوعی انجام می گیرد.

 

• کاشت برنج به روش قطره ای

کاشت برنج به روش قطره ای یکی از جدیدترین روش هایی است که توانسته تا جایگزین روش سنتی غرقابی کردن برنج ها شود. در واقع انسان پنج هزار سال است که با روش سنتی بی هوازی و غرقابی کردن، مشغول به کاشت برنج است اما در این روش آب زیادی مصرف می‌شود و امروزه نیز جهان با بحران کم آبی مواجه شده و به همین دلیل محققان استفاده از روش قطره ای را یک روش جایگزین بسیار مناسب برای کاشت برنج و انواع محصولات غذایی می دانند.

به طور کلی برنج هایی که با آبیاری قطره ای رشد می‌کنند، نسبت به برنج معمولی بهتر بوده و در تولید آن‌ها نیز تا ۷۰ درصد از آب کمی استفاده می شود. علاوه بر این انتشار متان نیز تقریبا به صفر رسیده و جذب آرسنیک نیز تا ۹۰ درصد کاهش خواهد یافت.

به طور کلی برنج توانایی رشد در شرایط بی هوازی را دارد اما بهترین محیط برای رشد آن شرایط هوازی است؛ چرا که در طی سالیان گذشته کشاورزان برای کنترل علف‌های هرز از کشت غرقابی استفاده می کردند، در صورتی که امروزه با پیشرفت اصول و روش های کشاورزی، می‌توان از راه‌های دیگری نیز علف‌های هرز را کنترل کرد و دیگر لازم نیست تا حتما برنج نیز به روش بی هوازی کاشته شود.

مزایای کاشت برنج به روش قطره ای

از مزایای کاشت برنج به روش آبیاری قطره ای می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• صرفه جویی ۷۰ درصدی در مصرف آب
• رسیدن هوا به ریشه‌ها و عدم بسته شدن منافذ خاک
• کنترل آسان کود و آب
• عدم جذب فلزات سنگینی همچون آرسنیک در برنج
• افزایش ۲ درصدی بهره وری کشت برنج
• افزایش تراکم و طول ریشه ها و از دهان ریشه در خاک

 

• کاشت برنج به روش سنتی

کاشت برنج در ایران قدمت طولانی دارد و بر اساس تحقیقات انجام شده به پایان دوره ساسانیان می رسد، به نحوی که عده‌ای باور دارند که شلتوک برای نخستین بار در زمان خسرو انوشیروان از هند به ایران آورده شد و پس از حمله اعراب به ایران کاشت آن نیز رونق پیدا کرد. کاشت سنتی برنج در ایران همواره با مراسم ها و جشن های مختلفی وی برگزار می‌شده ‌است. در ادامه مراحل سنتی کاشت برنج را به اصطلاحات محلی گیلانی بیان می کنیم:

پورگیری:

در ابتدا زمین باید شخم زده ‌شود که به آن پوره گیری یا شخم اول می‌گویند. در گذشته این‌کار توسط گاو و در برخی مناطق به خصوص در غرب گیلان با اسب نیز انجام می‌گرفته است.

واکار: 

به شخم دوم زمین که در آن کلوخ های زمین، ریز و خرد می‌شوند، واکار گفته می‌شود.

لت زنی:

سپس باید زمین لت زده شود تا کاملا هموار و آماده برای رشد و کاشت ریشه نشا گردد. به طوری که بسیاری از شالیکارها باور دارند که هرچه لت زنی و واکار بیشتری بر روی زمین انجام شود، علف های هرز کمتری رشد خواهد نمود.

دمرده زنی: 

پس از لت زدن، حال نوبت به دمرده زنی است که در آن هموار کردن بهتر زمین با ماله دستی انجام می‌گیرد. چرا که زمین کاملا هموار شود و آب بتواند به طور یکسان بر روی آن قرار گیرد.

سم پاشی: 

سپس نوبت به سمپاشی علف های هرز است. برای این کار معمولا کرت ها را از آب پر کرده و سم را به طور یکنواخت در آن پخش می‌کردند و تا ۳ روز صبر می کنند.

ویجین اول: 

پس از گذشت ۲۰ روز از نشا کاری و کاشت برنج، باید علف های هرز را با دست از زمین درآورد.

وجین دوم: 

پس از گذشت ۱۰ روز از وجین اول، علف های هرز باقی مانده نیز باید از روی زمین درآورده شود.

آبیاری:

آبیاری دقیق و یکسان برنج باید انجام شود که در این مرحله برای از کشاورزان سعی می کنند تا همواره ۵-۳ سانتی متر از سطح زمین پوشیده از آب باشد.

مقابله با آفات:

کشاورزان در تمام مدت از برنج ها مراقبت کرده و باید حواسشان به آفات برنج باشد. با این وجود سالانه و به طور متوسط ۳۷٪ از کشاورزان محصول برنج خود را در برابر آفات و بیماری ها از دست می دهند.

از این آفات می‌توان به حشرات، جوندگان، قارچ ها و بیماری های مختلف، پرندگان، حلزون‌ها، موش‌ها، نماتدها و… اشاره کرد.

 

میزان محصول نهایی از کاشت یک هکتار برنج

میزان برداشت برنج و محصول نهایی به عوامل مختلفی بستگی دارد و نمی‌توان برای آن یک میزان دقیقی عنوان کرد. با این وجود در بعضی از کشورهای آسیایی، متوسط برداشت برنج در حدود ۴ تن در هر هکتار عنوان شده است.

دقت داشته باشید که برنج پس از برداشت، حدودا ۱۰٪ از وزن خود را در فرآیند خشک کردن از دست داده و در نهایت پس از آسیاب کردن، تنها در حدود ۷۰٪ وزن اولیه برنج باقی خواهد ماند.

با توجه به استانداردهای موجود، فاصله بین کرت ها باید حدود ۲۰ سانتی متر باشد. از این رو در هر هکتار بر اساس محاسبات می توان در حدود ۲۵۰ هزار گیاه را کاشت.

از این رو چنین می‌توان نتیجه گرفت که وزن برنج برداشت شده از هر هکتار کاشت برنج، ۲۵۰۰ کیلوگرم خواهد بود.

 

لوازم مورد نیاز در کاشت برنج

برخلاف گذشته امروز تکنولوژی و فناوری به کمک کشاورزان نیز آمده تا بتوانند مراحل کار خود را به سادگی طی کنند و دیگر لازم نباشد تا ساعت ها مشغول به کاشت و داشت برنج شوند. همچنین امروزه شاهد پیشرفت در دستگاه‌های کشاورزی هستیم به طوری که بسیاری از دستگاه‌ها تنها یک کار را انجام نمی‌دهند و کار چندین دستگاه را باهم انجام می دهند. در ادامه به معرفی ابزار های مخصوص کاشت برنج پرداخته و عملکرد آن‌ها را بررسی می‌کنیم‌:

۱) تجهيزات مورد نياز در مرحله تهيه زمين

یکی از مراحل اولیه کاشت برنج، تهیه زمین است. برای این کار می‌توان از دستگاه های مختلفی کمک گرفت. از این دستگاه‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

تیلر کشاورزی

یک دستگاه چند منظوره با هدف شخم زدن زمین است که در کنار آن قابلیت حمل و نقل را نیز بر عهده دارد. این دستگاه با نام تیلر شناخته شده و یکی از دستگاه های پرکاربرد در کشاورزی به شمار می‌رود.

این دستگاه از انعطاف‌پذیری بالایی برخوردار بوده و می‌توان بر روی آن ابزارهای دیگری را نیز همچون باربند نصب نمود. به همین جهت کشاورزان از این ابزار هم برای شخم زنی و هم برای باربری استفاده می کنند. این دستگاه در طرح ها و اندازه های مختلف در بازار موجود است و می‌تواند با گازوئیل کار کند. همچنین قابلیت حرکت نیز دارد.

تبارهای استاندارد دارای چرخ تثبيت عمق بوده و دارای گيربكس و چرخ دنده تغيير دور هستند. همچنین عرض كار ۱.۵ الی ۲ متر را پوشش داده و تيغه های داشی شكل دارند.

 

تراکتور استاندارد شالیزاری

در کنار تیلر می‌توان از تراکتور استاندارد شالیزار نیز کمک گرفت و با آن به شخم زدن زمین پرداخت. این نوع تراکتور سبک وزن بوده و می‌تواند به راحتی بر روی زمین حرکت کند. دارای اتصال سه نقطه است که به آن امکان می‌دهد تا بتواند به تمامی ادوات شالیزاری متصل گردد. علاوه بر این در سر مرزهای زمین نیز می‌تواند با كمترين فضا دور بزند و هم سوخت و زمان کمتری را مصرف نماید.

 

ماله پشت تراكتوری

در صورت استفاده از تراکتور از ماله پشت تراكتور نیز می‌توانید برای جابجايی خاک در زمان تهيه زمين در متراژهای بالا استفاده نمایید. این ماله پشت تراكتوری در واقع با هدف استفاده برای انجام شخم اول و دوم در اراضی زراعی و باغی در متراژ های بالا طراحی و تولید شده است.

باید توجه داشته باشید که آن را به صورت هفتگی و روزانه مورد بررسی و سرویس قرار دهید و عواملی چون سفتی پیچ ها و مهره های اسکی ها، واشر ها و کاسه نمدها، بلبرینگ ها و یاتاقان های گیربکس محفظه زنجیر و چرخ دنده ها، محور پره ها و خلاصی زنجیر و… را بررسی نمایید.

 

پادلر يا گل آب كن 

نوعی دستگاه روتیواتـور سبک است که برای خاک ورزی نهايی زمین و در شخم دوم به کار می‌رود. عرض آن زیاد بوده و با هدف آماده سازی و از بین بردن علف های هرز در زمین های شالیزاری پیش از نشاء شالی استفاده می‌گردد. این دستگاه از نظر مکانیزاسیون دارای اهیمت بوده و سبب افزایش راندمان کاری و سرعت آماده سازی زمین وکاشت خواهد شد.

چرخ آهنی تراكتور

چرخ آهنی و یا چرخ چنگال تراکتور، وسیله ای است که به چرخ عقب تراکتور متصل می‌شود تاراز گیر کردن تراکتور در زمین های شالیزاری و باتلاقی جلو گیری نماید. این چرخ ها را می‌توان هم به صورت ثابت و هم به صورت کشویی تهیه کرد.

دیسک پشت تراکتوری

یکی دیگر از ابزار و لوازم مورد نیاز در مرحله تهيه زمين برای کاشت برنج، دیسک پشت تراکتوری است که پس از شخم زدن زمین، برای نرم کردن خاک و آماده سازی بستر زمین به کار می‌رود. این دیسک ها با نام هرس های بشقابی نیز شناخته می‌شوند. در این دستگاه، بشقاب‌ها یا پره ها، عامل نرم کردن خاک و عملیات خاک ورزی هستند.

علاوه بر این می‌توان با این دستگاه در زمان کار و با بالا رفتن یا پایین آمدن چرخ ها، عمق کار را افزایش یا کاهش داد.

 

۲) تجهيزات مورد نياز مرحله كاشت

برای استفاده از تجهیزات و ماشین آلات کشاورزی در شالیزارها باید ابتدا اراضی و زمین‌های مورد نظر را انتخاب کرده و آن‌ها را آماده کنیم. سپس باید دقت داشته باشید که برای فعالیت صحیح ماشین آلات شالیزاری، حتما باید لایه سخت (hard pan) در زیر خاک موجود باشد. از این رو پیش از شروع به کار این موارد را رعایت نمایید. در ادامه تجهیزات لازم برای کاشت برنج را با هم بررسی می‌کنیم:

جعبه پرورش و یا سبد نشاء برنج

برای کاشت برنج ابتدا باید آن را در خزانه و در درون سبد نشاء پرورش دهیم تا در نهایت در زمان مقرر آن ها را در درون خاک و زمین قرار داده و نشاءکاری را انجام دهیم.

بهتر است تا برای هر هکتار، ۲۵۰ عدد جعبه پرورش و یا سبد نشاء در اندازه و کیفیت استاندارد تهیه کنید. توجه داشته باشید که جعبه ها از داخل پرز و برآمدگی نداشته و متورم نباشند و ارتفاع داخلی جعبه ۳ سانتیمتر بوده و عرض آن‌ها نیز کمتر از ۴.۲۸ سانتی متر نباشد.

همچنین توجه داشته باشید که شاسی کناری جعبه مستحکم بوده و در داخل خزانه تراز قرار گرفته و در مقابل آفتاب فرم خود را از دست ندهد.

 

ماشين بذر پاش جعبه پرورش نشاء

ماشين بذر پاش جعبه پرورش نشاء، یا دستگاه سیدر یا ماشین بذرکار دستگاهیست که بذرها را در سینی نشا داشته و می تواند سرعت و راندمان کاری را افزایش دهد این ماشین در انواع مختلف ایرانی و خارجی قابل دسترس است و یک دستگاه ضروری برای افزایش دقت و بالابردن راندمان کاری است.

گرم خانه يا اتاقک تاريک

بذرهایی که در درون سینی نشا کاشته می شوند باید در محیطی گرم و و مرطوب نگه داشته شوند تا در نهایت تبدیل به نشاء گردند. به همین دلیل داشتن یک گرم خانه و اتاقک تاریک برای جوانه زنی نشا امری ضروری است.

 

ماشين خردكننده كلوخ

یکی دیگر از دستگاه ها و تجهیزات مورد نیاز برای کاشت برنج ماشین خردکننده کلوخ و یا خاک خرد کن است که بهتر از بعد از آن برای فراهم کردن خاک مناسب درون جعبه ها و یا سینی نشا استفاده شود

دستگاه همزن و يا مخلوط كن سموم

یکی دیگر از ماشین آلات و تجهیزات لازم برای کاشت برنج دستگاه مخلوط کن سموم و کود های مورد نظر با خاک بستر سینی نشا است. این دستگاه اغلب برای مراکز تولید برنج به صورت مکانیزه و در حجم بالا کاربرد دارد.

 

حوضچه جوانه زنی شالی بذری

دستگاه حوضچه جوانه زنی بذری و یا ژرمیناتور برای تولید کاشت برنج در سطح بالا مورد استفاده قرار می‌گیرد که دارای سیستم هوادهی، ترموستات، هیتر و سیستم آب‌پاش و… است و یکی از ضروريات كشت و كار مكانيزه برنج به شمار می‌رود.

 

دستگاه رطوبت گير از نوع سانتريفوژ

یکی دیگر از تجهیزات پیشرفته و مورد نیاز برای کاشت برنج، دستگاه رطوبت گير است که به منظور كاهش رطوبت بذر پیش از بذر پاشی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

 

ماشين نشاكار برنج

این دستگاه همان طور که از نامش پیداست، نشاء برنج را در زمین قرار می‌دهد. این ماشین توسط گازوئیل کار کرده و برای مالكين كمتر از ۵ هكتار بهتر است تا از نوع ۴ رديفه راه رونده و براي مالكين زمین های بزرگتر و یا افرادی که تصمیم به انجام خدمات به برنج كاران را در ايام نشاكاری دارند، بهتر است تا از ماشين نشاكار ۶ رديفه استفاده نمایند. این دستگاه به طور کلی در ردیف های ۸، ۶ و ۴ ردیفه موجود است و توانایی کاشت برنج به ازای هر ۲۰۰ تا ۳۰۰ مترمربع در ساعت را دارد.

علاوه بر این می‌توان این دستگاه را در انواع دستی و اتومات نیز مورد استفاده قرار داد.

برای آشنایی با انواع ماشین آلات کاشت و نشاء برنج و اطلاع از قیمت قطعات آن‌ها کلیک کنید.

 

يدک كش مخصوص

برای ماشین های نشاکار ۶ یا ۸ ردیفه که حجم زیادی دارند و بزرگ هستند، نیاز به یک عدد یدک کش مخصوص است تا آن را از انبار به مزرعه و بالعکس حمل نماید.

 

قفسه های مخصوص حمل نشاء

از قفسه های مخصوص حمل و نقل، برای حمل جعبه های محتوی نشاء به مزرعه يا خزانه اصلی، پس از آماده شدن نشاء استفاده می‌شود. همچنین ظرفيت آن بين ۱۲۰ الی ۲۴ عدد متغيير خواهد بود. این وسیله سلامت نشاء را در زمان حمل و نقل حفظ می‌کند.

 

خزانه پرورش نشاء

خزانه یک زمین کوچک است که از مزرعه جدا بوده و در آن بذرها تبدیل به نشاء خواهند شد. این محل بهتر است تا در نزدیکی محل سکونت شما باشد تا به راحتی به آن دسترسی داشته باشید. باید کاملا تراز بوده و دور از دسترس مرغ و طیور و پرندگان قرار بگیرد. همچنین محل خزانه باید به ورود و خروج آب دسترسی داشته باشد.